Якім быў лёс Гомельшчыны ў рэвалюцыйныя 1917-1918 гады? Хто прэтэндаваў на гэтыя землі? Ці мела БНР прадстаўніцтва на Гомельшчыне? Якія асобы спрыялі беларускай справе ў гэтым рэгіёне?
На гэтыя і іншыя пытанні адказвае гісторык Валянціна Лебедзева.
Відэа створанае ў рамках гомельскага адукацыйна-асьветніцкага праекту “Krajavid”.
8 кастрычніка 1920 г. Беларусь і Заходне-Ўкраінская Народная Рэспубліка выдалі сумесную заяву адносна савецка-польскай Рыскай змовы, якая дзяліла Беларусь і Ўкраіну надвое.
У Рызе падпісваецца сягоньня прэлімінарная ўмова між Польшчай і Расеяй, якая ня толькі не ўлагодзіць адносін на Ўсходзе Эўропы, але яшчэ болей разьятрыць міжнародную барацьбу. Вынікам гэтай умовы яўляецца самаўпраўнае прыгвалчэньне волі цэлых народаў, спаконвечныя землі каторых ператарговывалі, як прыватную ўласнасьць адпаведна да хаценьня зазнаўшагася імпэрыялізму. Жэртвамі гэтага торгу палі перш за ўсё Беларусь, тэрыторыю каторай самапраўна разарвалі на карысьць Польшчы і Расеі, ды Ўсходняя Галіччына, каторую цалкам кінулі на зьежу Польшчы, а таксама іншыя старыя ўкраінскія землі: Холмшчыну, Валынь і Падольле. А незадоўга пачуюць вынікі гэтага торгу Літва і іншыя прыбалтыцкія дзяржавы.
Continue reading Супольны пратэст БНР і Заходне-Ўкраінскай Рэспублікі супраць польска-савецкай змовы
30 верасьня 1892 г. ва Ўкраіне нарадзілася Людвіка Сівіцкая, радная БНР, грамадзкі дзеяч, батанік, літаратар (творчы псэўданім “Зоська Верас”).
5 верасьня 1893 г. у Налібаках нарадзіўся Язэп Фарботка, кансультант беларускай дэлегацыі на перамовах з УНР, паэт, літаратуразнаўца, перакладчык, удзельнік беларускага грамадзка-палітычнага руху пачатку ХХ стагоддзя.
24 жніўня 1896 г. у Сакольскім павеце нарадзіўся Янка Чарапук (Змагар) — дыплямат БНР, беларускі грамадзка-палітычны дзеяч, арганізатар беларускага жыцьця ў Чыкага.
Зь ліпеня 1918 года каля 16 тысячаў беларусаў зарэгістраваліся ў Адэсе ў якасьці грамадзян Беларускае Народнае Рэспублікі.
У гэтым стратэгічна важным горадзе актыўна дзейнічала консульства БНР на чале са Сьцяпанам Некрашэвічам, якое выдавала беларускім грамадзянам пашпарты, бараніла іх палітычныя і маёмасныя правы.
24 чэрвеня 1880 г. у Бельскім павеце нарадзіўся Іван Краскоўскі – беларускі і ўкраінскі дзяржаўны дзеяч, сябра ўраду Украінскай Народнай Рэспублікі, старшыня ўкраінскай дыпляматычнай місіі на Каўказе, кансультант і ўпаўнаважаны прадстаўнік Беларускай Народнай Рэспублікі, член прэзыдыюму Дзяржпляна БССР.
17 чэрвеня 1880 у Менскай губэрні нарадзіўся генэрал Павал Вэнт, беларускі вайсковец і дыплямат.
8 траўня 1883 у Бабруйскім павеце нарадзіўся Сьцяпан Некрашэвіч — дыплямат БНР, беларускі навуковец і грамадзкі дзяяч, ініцыятар стварэньня і першы старшыня Інстытуту беларускай культуры, акадэмік і віцэ-прэзыдэнт Беларускай акадэміі навук, ахвяра савецкага тэрору.
24 красавіка 1936 г. нарадзілася Фэйт Элізабэт (Вера) Рыч – брытанская перакладчыца беларускай літаратуры, шматгадовы сябар і ўдзельнік жыцьця беларускай грамады ў Вялікай Брытаніі.
