У традыцыйнай адозве ўладаў БНР да 25 сакавіка 1921 г. была сфармуляваная пазыцыя БНР адносна супрацоўніцтва зь беларускай габрэйскай меншасьцю. Яна абазначалася ў дакумэнце як адзін з аўтахтонных народаў Беларусі і як неад’емны складнік беларускай палітычнай нацыі. Існавалі праекты дакумэнтаў БНР, у якіх прадугледжваўся афіцыйны статус габрэйскай мовы (ідыш), а таксама расейскай і польскай моваў.

Габрэйскія палітычныя партыі ўдзельнічалі ў Першым Усебеларускім Зьезьдзе і ўвайшлі ў склад Рады БНР на першых этапах яе існаваньня. Этнічныя габрэі ёсьць сярод вядомых дзеячоў БНР: адзін з суаўтараў Трэцяй Устаўной Граматы Майсей Гутман, кіраўнік дыпляматычнага прадстаўніцтва ў краінах Скандынавіі Ісак Лур’е, міністар па справах нацыянальных меншасьцях Самуіл Жытлоўскі і іншыя.

У першай палове 20. стагодзьдзя ў Беларусі жыло больш за 1 мільён габрэяў. Большая частка беларускага габрэйства загінула падчас Галакосту.

Тэкст адозвы:

Continue reading Адозва Рады і Ўраду БНР пра супрацу з габрэйскім народам →

9 жніўня 1910 г. на Гарадзеншчыне нарадзілася Ларыса Геніюш, выбітная беларуская паэтка, Генэральны сакратар Ураду БНР у выгнаньні.

Continue reading Ларыса Геніюш →

9 жніўня 1926 г. у Міры нарадзіўся Янка Запруднік, радны БНР, доктар гістарычных навук, шматгадовы дзеяч беларускае дыяспары ў ЗША, у мінулым супрацоўнік Радыё “Вызваленьне”.

Рада Беларускае Народнае Рэспублікі далучаецца да віншаваньняў.

Continue reading Янка Запруднік →

8 жніўня 1926 г. у Нясьвіскім павеце нарадзіўся а. Аляксандар Надсан – беларускі рэлігійны і грамадзкі дзеяч, радны БНР, апостальскі візытатар для беларусаў-каталікоў у замежжы, адзін з заснавальнікаў Беларускай бібліятэкі імя Ф. Скарыны ў Лёндане.

Continue reading а. Аляксандар Надсан →

4 жніўня 1392 года на чале Вялікага княства Літоўскага стаў князь Вітаўт Кейстутавіч.

Вітаўт Вялікі застаўся ў гісторыі як найбольш яскравы валадар Вялікага княства Літоўскага. За Вітаўтам сярэднявечная беларуска-літоўская дзяржава дасягнула найбольшай магутнасьці і памераў: ад Пскоўскай мяжы да Чорнага мора і ад Акі і Курску да Галіцыі. У час Грунвальдзкай бітвы (1410) Вітаўт асабіста ўзначальваў літоўскія войскі (Полацкая, Віцебская, Гарадзенская, Пінская, Ваўкавыская, Лідзкая, Слонімская, Амсьціслаўская і інш. харугвы), якія былі асноўнай сілай у разгроме крыжакоў.

Continue reading Вялікі князь Вітаўт Кейстутавіч →

У ноч 29 ліпеня 1937 г. савецкія акупацыйныя ўлады арыштавалі пагалоўна ўсё ацалелае праваслаўнае духавенства Менску, іншых гарадоў і вясковых прыходаў на тэрыторыі БССР, якая тады ахоплівала ўсходнюю частку Беларусі. Усе праваслаўныя цэрквы былі зачыненыя, маёмасьць духавенства была канфіскаваная.

Праваслаўныя Біскуп Бабруйскі Філарэт, Біскуп Слуцкі Мікалай памерлі ў турме. Біскуп Мазырскі Іван быў дэпартаваны ў канцэнтрацыйны лягер, дзе памёр. Падобны лёс спаткаў многіх прадстаўнікоў духавенства і вернікаў, арыштаваных у тую ноч.

Акцыя 29 ліпеня 1937 сталася пікам савецкага тэрору супраць праваслаўнай царквы ва Ўсходняй Беларусі.

Continue reading Канчатковае зьнішчэньне праваслаўнай царквы ў БССР – 1937 г. →

Выступ Хведара Ньнюкі, раднага БНР, грамадзкага дзеяча зь Вільні, на 7. Зьезьдзе Беларусаў Сьвету.

Continue reading Хведар Нюнька: Мова – прызнак беларуса →

19 ліпеня 1869 г. у Мсьціслаўскім павеце нарадзіўся Лявон Вітан-Дубейкаўскі — беларускі архітэктар і грамадзкі дзеяч; галоўны дзяржаўны архітэктар БНР, консул БНР у Варшаве.

Continue reading Лявон Вітан-Дубейкаўскі →