15 жніўня 2018 года ня стала Хведара Нюнькі, сябры Прэзыдыюма Рады БНР, шматгадовага лідара беларускае меншасьці ў Літоўскай Рэспубліцы.

Старшыня Рады БНР Івонка Сурвілла заявіла:

«Хведар Нюнька быў сябрам Прэзыдыюму Рады БНР, быў вельмі адданым патрыётам-беларусам, і ўся дзейнасьць, якую я бачыла ў Вільні, была арганізаваная ім. Ён абсалютна ўсюды быў прысутны, меў добря стасункі зь літоўскім урадам, дзейнічаў эфэктыўна. Зь вялікім сумам даведалася пра ягоную сьмерць»

Хведар Нюнька нарадзіўся ў вёсцы Алешавічы ў Мастоўскім раёне цяперашняй Гарадзенскай вобласьці. У 1936 годзе ягоная сям’я пераехала ў Шчучын, а ў 1943 годзе – у Вільню.

У 1948 годзе Х. Нюнька скончыў расейскую гімназію імя Чарняхоўскага, а 1953 годзе – лясны факультэт Летувіскай сельскагаспадарчай акадэміі.

Да 1959 году ён працаваў паводле спэцыяльнасьці інжынэрам, пасьля чаго цягам 35 гадоў да 1992 году працаваў галоўным адмыслоўцам па каштарысах у праектных будаўнічых інстытутах Вільні.

З 1980-х гадоў Хведар Нюнька вёў актыўную грамадзка-культурную працу па адраджэньні беларускасьці ў Летуве. З 1989 па 2014 гг. узначальваў Таварыства беларускае культуры ў Летуве.

З 1997 г. быў сябрам прэзыдыюму Рады БНР.

У гэтыя дні спаўняецца 10 гадоў вайне паміж Расеяй і Грузіяй у 2008 годзе.

Рада БНР канстатуе, што вайна сталася вынікам вонкавапалітычнай агрэсіі з боку Расеі, якая ад пачатку 1990-х гадоў аказвала матар’яльную і палітычную падтрымку сэпаратысцкім утварэньням на тэрыторыі Грузіі, выкарыстоўвала свой міратворчы мандат для прыкрыцьця гэтае падтрымкі і нарошчваньня вайсковае сілы ў Паўднёвай Асэтыі і Абхазіі. Рада БНР падкрэсьлівае, што Расея нясе адказнасьць таксама за падрыхтоўку і беспасярэдняе разьвязваньне баявых дзеяньняў у жніўні 2008 году.

Рада БНР падтрымлівае тэрытарыяльную цэласьць Грузіі ў міжнародна прызнаных межах і выказвае сваю салідарнасьць з народам Грузіі, які разам зь беларусамі пакутаваў ад дзесяцігодзьдзяў савецкае акупацыі, а пасьля распаду СССР таксама вымушаны супраціўляцца агрэсіўнаму рэваншызму з боку Расеі.

Continue reading ПРАЗ 10 ГАДОЎ ПАСЬЛЯ ВАЙНЫ Ў ГРУЗІІ РАСЕЯ ПРАЦЯГВАЕ ПАГРАЖАЦЬ МІЖНАРОДНАЙ БЯСЬПЕЦЫ — ЗАЯВА РАДЫ БНР →

Der Rat der Weißruthenischen Volksrepublik (Rada BNR) ist besorgt darüber, dass der Besuch des Bundespräsidenten der Bundesrepublik Deutschland Frank-Walter Steinmeier und des Bundespräsidenten der Republik Österreich Alexander van der Bellen in Belarus am 29. Juni 2018 zur Legitimierung das autoritären Regimes von Alaksandr Lukaschenka genutzt sein wird.

Continue reading DER BESUCH DER PRÄSIDENTEN VON DEUTSCHLAND UND ÖSTERREICH IN BELARUS WIRD ZUR LEGITIMIERUNG DES REGIMES VON ALAKSANDR LUKASCHENKA GENUTZT WERDEN – ERKLÄRUNG VON RADA BNR →

Рада Беларускай Народнай Рэспублікі выказвае заклапочанасьць тым, што візыт у Беларусь Прэзыдэнта Фэдэральнай Рэспублікі Нямеччына Франка-Вальтэра Штайнмаера і Прэзыдэнта Аўстрыйскае Рэспублікі Аляксандра ван дэр Бэллена 29 чэрвеня 2018 будзе выкарыстаны для легітымацыі дыктатарскага рэжыма Аляксандра Лукашэнкі.

Рада БНР вітае ўшанаваньне памяці ахвяраў нацыстоўскіх акупантаў з боку афіцыйных уладаў Рэспублікі Беларусі, а таксама з боку кіраўнікоў Нямеччыны і Аўстрыі. Трасьцянец — гэта месца, дзе былі забітыя дзясяткі тысячаў жыхароў Беларусі, Нямеччыны, Аўстрыі, Чэхіі і іншых краінаў. Гэтае месца сымбалізуе трагедыю жыхароў Беларусі — этнічных беларусаў, габрэяў і прадстаўнікоў іншых народаў — у XX стагодзьдзі, якая неаддзельная ад трагедыі ўсяе Эўропы. Памяць пра ахвяры Галакосту і Другой Сусьветнай Вайны павінна быць грунтам для агульнаэўрапейскай салідарнасьці і супольнага агульнаэўрапейскага супраціву тыраніі, нецярпімасьці, агрэсіўнаму нацыяналізму і распальваньню войнаў як у Эўропе, так і ў іншых рэгіёнах сьвету.

Рада БНР выказвае спадзяваньне, што ў будучыні такога самага афіцыйнага ўшанаваньня з боку як беларускіх уладаў, так і прадстаўнікоў Расеі як правапераемніка СССР, дачакаюцца і ахвяры савецкага рэжыму ў Беларусі, у тым ліку пахаваныя на тэрыторыі ўрочышча Курапаты.

Разам з тым Рада БНР адзначае, што міжнародная легітымацыя рэжыма А. Лукашэнкі будзе мець выключна нэгатыўны эфэкт на стан правоў чалавека і дэмакратыі ў Беларусі. А. Лукашэнка прызнаваўся ў шанаваньні гітлераўскіх мэтадаў дзяржаўнага кіраваньня і пабудаваў у Беларусі сыстэму аўтарытарнай дзяржаўнай улады, якая супярэчыць эўрапейскім каштоўнасьцям.

Рада БНР заяўляе, што сустрэчы міжнародных лідараў з А. Лукашэнкам, які прынамсі з 1999 году незаконна займае пасаду Прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь, павінны быць скіраваныя на паляпшэньне сытуацыі з дэмакратыяй і правамі чалавека ў Беларусі. Паляпшэньне гэтае сытуацыі павінна быць неабходнай умовай для разьвіцьця стасункаў паміж дэмакратычнымі краінамі і Рэспублікай Беларусь.

Рада Беларускай Народнай Рэспублікі ў выгнаньні выдала заяву, у якой асуджаліся пагрому супраць габрэяў, якія адбываліся як у акупаванай бальшавікамі Ўсходняй Беларусі, так і ў акупаванай Польшчай Заходняй Беларусі.

Нататку аб гэтым 23 чэрвеня 1921 г. апублікавала газэта Danziger Volksstimme – выданьне нямецкіх сацыял-дэмакратаў у Вольным Горадзе Данцыгу (Nr. 170).

Перасьлед габрэяў у Беларусі

Коўна, 18 чэрвеня. Народны ўрад Беларусі, які знаходзіцца тут у выгнаньні, зраіў заяву супраць габрэйскіх пагромаў у занятых палякамі і бальшавікамі частках Беларусі.

У ёй сказана:

“Шмат стагодзьдзяў нашыя габрэйскія суграмадзяне жылі і працавалі з намі плячом да пляча. Культура і дабрабыт нашай краіны пабудаваныя агульнаю працай. На руках беларускага народу ніколі не было крыві ягонага братэрскага габрэйскага народу.

Цяпер жа цёмныя сілы займаюцца тым, каб прывіць запалоханаму беларускаму народу нянавісьць да габрэяў. Абуральна, што акупацыйныя сілы ўвогуле церпяць гэткую поўную нянавісьці агітацыю.

Твой законны ўрад, які цяпер вымушаны пакінуць краіну ворагам, заклікае цябе, беларускі народзе, змагацца не супраць габрэяў, а разам зь імі супраць агульных прыгнятальнікаў і ворагаў, супраць несправядлівасьці і за лепшыя і шчасьлівейшыя стасункі чалавека з чалавекам без будзь-якой рэлігійнай розьні.”

Рада Беларускай Народнай Рэспублікі выказвае сваё абурэньне фактам перагляду ахоўнай зоны Курапацкага мэмарыялу і адкрыцьця забаўляльных установаў на ягонай тэрыторыі.

Курапаты – адзін з галоўных гістарычных помнікаў і мэмарыялаў на тэрыторыі Беларусі.

На тэрыторыі ўрочышча Курапаты савецкія акупанты ў трыццатыя і саракавыя гады мінулага стагодзьдзя расстралялі тысячы мірных жыхароў Беларусі. Гэтае месца зьяўляецца галоўным нацыянальным мэмарыялам, дзе ўшаноўваюцца ахвяры савецкага рэжыму на Беларусі. Апроч гэтага, у 1988 годзе Курапаты сталіся знакавым месцам для фармаваньня агульнанацыянальнага дэмакратычнага руху, які зрабіўся асноўнай сілай, што спрычынілася да зьяўленьня на карце сьвету незалежнай Рэспублікі Беларусь у 1991 годзе.

Савецкія акупацыйныя ўлады і постсавецкі рэжым Аляксандра Лукашэнкі неаднаразова дэманстравалі сваё жаданьне зганьбіць Курапаты, а таксама сьцерці народную памяць аб гэтым месцы і страшных падзеях, якія там адбываліся, праз:

• замоўчваньне савецкіх злачынстваў і наўмысны распаўсюд хлусьні аб Курапатах у дзяржаўных СМІ,
• будаўніцтва аўтамабільнай шашы непасярэдна па магілах ахвяраў рэпрэсій,
• дэманстратыўнае нерасьсьледваньне фактаў наўпроставага вандалізму і нападаў на добраахвотнікаў, што займаюцца ўпарадкаваньнем мэмарыяла, – а, магчыма, і арганізацыю вандалізма і правакацыяў,
• неналежную ахову мэмарыяла,
• дазвол на будаўніцтва рэстарану на тэрыторыі Курапатаў.

Рада БНР заяўляе, што пабудова забаўляльных установаў на месцы масавых расстрэлаў і пахаваньняў ахвяраў рэпрэсій, а таксама перагляд ахоўных межаў мэмарыяла зьяўляюцца злачынствам супраць нацыянальнай памяці.

Рада БНР выказвае сваю падтрымку і шчырую падзяку ўсім, хто асабіста ўдзельнічае ў акцыях пратэсту на месцы і спрыяе пашырэньню інфармацыі пра тое, што адбываецца ў Курапатах.

Рада БНР заяўляе, што маўклівая згода афіцыйных уладаў Рэспублікі Беларусь на зганьбаваньне Курапатаў у чарговы раз сьведчыць аб тым, што рэжым Аляксандра Лукашэнкі ў важных аспэктах па-ранейшаму захоўвае характар палітычнага пераемніка акупацыйнага савецкага рэжыму. На працягу вось ужо больш за дваццаць гадоў маральная і ідэйная пераемнасьць рэжыма А. Лукашэнкі і савецкага рэжыму праяўляецца як у сымбалічнай прасторы, так і на практыцы, праз сыстэматычныя парушэньні правоў чалавека, адсутнасьць дэмакратычных выбараў, адкрытую пагарду да годнасьці беларусаў як грамадзянаў і і да ключавых складнікаў беларускай нацыянальнай памяці і годнасьці. Палітыка ў справе мэмарыялу ахвярам савецкага тэрора ў Курапатах відавочна і востра супярэчыць пазытыўным жэстам з боку кіраўніцтва Рэспублікі Беларусь, якія маглі былі быць з надзеяй успрынятыя беларускім дэмакратычным грамадзтвам і дыяспарай у кантэксьце адзначэньня 100-годдзя незалежнасьці БНР у сакавіку гэтага году.

3 чэрвеня 1918 г. датаваны афіцыйны ліст ад беларускай дэлегацыі ў Кіеве на чале з А. Цьвікевічам дэлегацыі Ўсевялікага Войска Данскога – дзяржавы данскіх казакоў з сталіцай у Новачаркаску.

Господину Председателю Чрезвычайной Миссии Всевеликого Войска Донского

По поручению Рады и Правительства (Народного Секретариата) Белорусской Народной Республики, в качестве председателя Делегации по делам внешних переговоров Республики, имею честь обратиться к Вам, Господин Председатель Чрезвычайной Миссии Всевеликого Войска Донского, со следующим заявлением. Continue reading Заява на адрас Усевялікага Войска Данскога – 03.06.1918 →

24 траўня 1930 г. у Наваградку нарадзілася Галіна Русак — беларуская мастачка, мастацтвазнаўца, дзяячка беларускай дыяспары ў ЗША, прафэсар (1993).

Continue reading Галіна Русак →

7 траўня 1956 году ў будынку Брытанскага Парлямэнту адбылося прыняцьце ў адзначэньне ўгодкаў незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі, зладжанае Ангельска-Беларускім Таварыствам.

Гаспадаром прыняцьця быў старшыня таварыства, дэпутат Брытанскага Парлямэнту Дэвід Ормсбі-Гор (David Ormsby-Gore), а галоўным госьцем – Старшыня Рады БНР у выгнаньні Мікола Абрамчык.

Continue reading Прыём у гонар БНР у Брытанскім парлямэнце – 07.05.1956 →

Дарагія Суродзічы, дарагія Сябры Беларусы!

Пішу гэты ліст перад усім, каб выказаць маю ўдзячнасьць пасьля сьвяткаваньняў у Беларусі і ў сьвеце сотых угодкаў абвешчаньня незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі 25-га Сакавіка 1918 году.

Я яшчэ ўсё пад уражаньнем урачыстасьцяў і энтузіязму, зь якім вы адзначылі стагодзьдзе БНР. Ведаю, што будзе яшчэ шмат мерапрыемстваў у 2018 годзе з гэтае нагоды, але хочацца вам ужо цяпер падзякаваць за радасьць, якою вы напоўнілі маё сэрца ў Сакавіку 2018 г.

Хачу вам падзякаваць за тыя цудоўныя сьвяткаваньні, на якіх я прысутнічала асабіста ў Атаве, у Лёндане і ў Празе, і за ўсе тыя, на якіх я не змагла прысутнічаць. Удзячная вам за вялізарную працу якую вы ўлажылі, каб зрабіць гэтыя сьвяткаваньні годнымі вялікай падзеі, якой былі сотыя ўгодкі абвешчаньня незалежнасьці БНР. Удзячная ўсім, хто прыйшоў на сьвяткаваньні, каб належна адзначыць Стагодзьдзе БНР.

Ганаруся нашым народам, які ўжо сто год беражэ ідэалы БНР. Ганаруся нашай моладзьдзю, якая з такім уздымам выказала сваю любоў да Бацькаўшчыны! Удзячная таксама ўсім тым, хто прадаўжае сьвяткаваць Стагодзьдзе. Перад намі яшчэ восем месяцаў гэтага юбілейнага году! Яшчэ столькі магчымасьцяў выказаць нашую вернасьць ідэалам БНР і задумацца над тым, як кожны з нас можа спрычыніцца да іх зьдзейсьненьня.

Вітаю ўсіх вас ад імя Рады Беларускай Народнай Рэспублікі, мае дарагія Сябры!

Жыве Беларусь!
Івонка Сурвілла
Старшыня Рады БНР