Старшыня Рады БНР Івонка Сурвілла дала інтэрвію перадачы “Беларускі сьвет” тэлеканалу “Белсат”.
Першая частка інтэрвію, пра эміграцыю і вопыт жыцьця на чужыне – у пачатку выпуска ніжэй:
Івонка Сурвілла ў праграме “Беларускі сьвет” на “Белсаце”
Дэмакратызацыя – адзіная гарантыя незалежнасьці Беларусі. Заява Рады БНР
У апошнія тыдні актывізавалася грамадзкая дыскусія вакол пагрозаў незалежнасьці Беларусі з боку Расейскае Фэдэрацыі. Зважаючы на аналіз сытуацыі, а таксама:
– Канстатуючы, што ў нацыянальных інтарэсах Беларусі – рэформа эканамічнай мадэлі краіны і выхад з усіх інтэграцыйных аб’яднаньняў з Расеяй, а ў доўгатэрміновай пэрспэктыве – будаўніцтва з будучай дэмакратычнай Расеяй раўнапраўных, рынкавых, добрасуседзкіх адносінаў, заснаваных на ўзаемнай павазе;
– Улічваючы, што саюзная дамова зь цяперашняй Расеяй не адлюстроўвае волю беларускага народу, які жадае добрых і шчыльных адносінаў з усімі сваімі суседзямі, у тым ліку з Украінай і краінамі Эўрапейскага Зьвязу;
– Улічваючы, што ўлады Рэспублікі Беларусь не паведамляюць грамадзтву пра канкрэтныя зьмест і вынікі перамоваў паміж А. Лукашэнкам і Ў. Пуцінам у канцы 2018 году, што стварае глебу для спэкуляцыяў і спрыяе росту напружанасьці, а таксама ўлічваючы, што цягам апошняга месяцу маюць месца спробы маніпуляваньня публічнай дыскусіяй з боку дэструктыўных палітычных сілаў у Расеі і ў Беларусі, да якіх беларускае грамадзтва павінна ставіцца разважана і акуратна;
Рада Беларускае Народнае Рэспублікі заклікае:
– Палітычна актыўных грамадзянаў і дэмакратычныя сілы – плянаваць свае дзеяньні на выпадак абвастрэньня пагрозы незалежнасьці Беларусі. Пры гэтым павінны заставацца ў сіле мэты дэмакратызацыі палітычнага жыцьця і дасягненьня паўнапраўнага статусу беларускае мовы й культуры, забясьпечыць якія павінны ўлады Рэспублікі Беларусь;
– Беларускую дыяспару ў дэмакратычных краінах – рыхтавацца да актыўнае асьветніцкае працы ў краінах свайго пражываньня па тэме незаконнасьці гіпатэтычнай анэксіі Беларусі з боку Расеі і недапушчальнасьці прызнаньня або ігнараваньня гэткае анэксіі міжнароднай супольнасьцю;
– Улады Рэспублікі Беларусь – дэмакратызаваць палітычную сыстэму краіны, а таксама правесьці парлямэнцкія і прэзыдэнцкія выбары, заплянаваныя на 2019 і 2020 гады, у поўнай адпаведнасьці зь міжнароднымі дэмакратычнымі стандартамі. Рада БНР заяўляе, што ўладам Рэспублікі Беларусь неабходна спыніць канфрантацыю і перасьлед патрыётаў Беларусі з шэрагаў дэмакратычнай апазыцыі, зрабіць захады дзеля кампрамісу сярод палітычных сілаў Беларусі ў інтарэсах безумоўнай грамадзкай кансалідацыі вакол каштоўнасьцяў незалежнасьці Беларусі.
Рада БНР зьвяртае ўвагу на тое, што юрыдычная сіла дакумэнтаў аб стварэньні так званае “саюзнае дзяржавы”, падпісаных раней ці маючых быць падпісанымі ў будучыні, павінна быць пастаўленая пад сумнеў, калі іхным падпісантам зь беларускага боку выступае асоба, якая займае пасаду прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь не па выніках дэмакратычных выбараў.
Рада БНР заяўляе, што дэмакратычныя выбары, павага да правоў чалавека і свабода слова – гэта адзіны магчымы шлях да нацыянальнай кансалідацыі беларусаў і да выхаду зь міжнароднай ізаляцыі, у якой Беларусь знаходзіцца апошнія дзесяцігодзьдзі.
16 студзеня 2019 г.
In memoriam Юры Туронак
3 студзеня 2019 году прыйшла навіна пра сьмерць Юрыя Туронка, знакамітага гісторыка і яскравага прадстаўніка беларускай меншасьці ў Польшчы.
Рада БНР паведамляе, што Юры Туронак уваходзіць у сьпіс узнагароджаных Мэдалём да Стагодзьдзя Беларускае Народнае Рэспублікі, які быў зацьверджаны 24 сьнежня 2018 году.
Мэдаль будзе перададзены сям’і Юрыя Туронка.
Рада БНР выказвае свае шчырыя спачуваньні блізкім і сваякам выбітнага беларускага гісторыка, дастойнага быць ушанаваным сярод найлепшых з сваіх сучасьнікаў.
Як БНР заваявала незалежнасць Казахстану
На будынку Тэатру імя Янкі Купалы ў Менску дагэтуль вісіць шыльда, прысьвечаная бальшавіцкаму так званаму «Першаму Ўсебеларускаму Зьезду Саветаў Рабочых, Сялянскіх і Чырвонаармейскіх Дэпутатаў», які адбыўся там у лютым 1919 г.
Толькі ўдумайцеся: устаноўчы зьезд сваёй марыянэткавай беларускай рэспублікі расейцы-бальшавікі правялі ў дакладна тым жа самым месцы, і назвалі яго амаль слова ў слова гэтак жа сама, як Першы Ўсебеларускі Зьезд сьнежня 1917 г., на якім была ўтвораная будучая Рада БНР.
Гэта была відавічная спроба перацягнуць на сябе легітымнасьць Беларускай Народнай Рэспублікі і Ўсебеларускага Зьезду 1917 году, мімікраваць пад іх, заняць іхнае законнае месца.
Ворагі беларускай дзяржаўнасьці любяць казаць, што беларускую дзяржаву стварылі бальшавікі, а ня самі беларусы. Яны кажуць, што камуністы стварылі «рэспублікі» нават для народаў Цэнтральнай Азіі, якія раней ня мелі дзяржаўнасьці, а значыцца ў любым выпадку аўтаматычна стварылі б і БССР для беларусаў, якая ў 1991 г. нібыта аўтаматычна сталася б незалежнай разам з іншымі рэспублікамі ССР.
Аднак гэты тэзіс красамоўна абвяргаецца хаця б элемэнтарнай храналёгіяй падзеяў.
«Аўтарытарны рэжым разглядае суверэнітэт Беларусі як прадмет для гандлю» – Вячаслаў Бортнік
Інтэрвію Сакратара Рады БНР Вячаслава Бортніка парталу “Сильные новости”.
***
У вераснi, падчас свайго вiзiта ў Беларусь, рэдакцыю «Моцных навін» наведаў наш зямляк, былы гамяльчук Вячаслаў Бортнiк, якi зараз з’яўляецца сакратаром Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.
Спадар Бортнiк нарадзiўся ў Гомелi, дзе жыў да 2013 года. Скончыў Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Францыска Скарыны. Мае дыпломы магістра палітычных навук і дзяржаўнага кіравання ЕГУ і Амерыканскага ўніверсітэта (Вашынгтон). Вучыўся ў Акадэміі паслядыпломнай адукацыі ў Мінску. Скончыў шэраг мiжнародных праграм па правах чалавека ў Манрэалі, Жэневе, Сан-Паўлу i Варшаве. У Беларусі працаваў настаўнікам сярэдняй школы ў вёсцы Насовічы (Добрушскі раён), дзіцячым псіхолагам у Гомелi, выкладаў псіхалогію ў Гомельскім дзяржаўным універсітэце, кансультаваў недзяржаўныя арганізацыі.
У беларускім праваабарончым руху з 1995 года. З 2002 па 2006 ўзначальваў Беларускі філіял Amnesty International. У эмiграцыi з 2013 года. З чэрвеня 2015 — сябра Галоўнай Управы Беларуска-амерыканскага Задзiночання, З 2015 па 2017 — намеснiк старшыні. З 2016 па 2017 працаваў адным з кіраўнікоў Беларускага інстытута Амерыкі. У сакавiку 2016 года абраны Сакратаром Рады БНР. У лiпенi 2017 года абраны ў склад Вялiкай Рады Задзiночання беларусаў свету «Бацькаўшчына».
Мы папрасiлi спадара Вячаслава расказаць пра дзейнасць Рады БНР сёння.
Узнагароджаньне Мэдалём да стагодзьдзя БНР
Рада Беларускае Народнае Рэспублікі абвяшчае пра ўзнагароджаньне Мэдалём да стагодзьдзя Беларускае Народнае Рэспублікі. Адпаведны дэкрэт падпісаны Старшынёю Рады БНР.
Згодна са сваім статутам, Мэдаль уручаецца за пажыцьцёвыя заслугі ў працы дзеля зьдзяйсьненьня ідэалаў Акту 25 сакавіка 1918 г., у тым ліку за дасьледваньні і папулярызацыю беларушчыны, здабыцьцё і ўмацаваньне дзяржаўнай незалежнасьці Беларусі, барацьбу за свабоду і дэмакратыю ў Беларусі.
Віншаваньне з Калядамі і Новым годам
Старшыня Рады БНР Івонка Сурвілла перадала свае віншаваньні з сьвятам Божага Нараджэньня і Новым годам.
Дарагія суродзічы, дарагія беларусы ва ўсім сьвеце!
Надыходзіць канец 2018 году. Гэта быў асаблівы для нашага народу год: сёлета мы адсьвяткавалі соты юбілей адноўленае беларускае дзяржаўнасьці.
То былі цяжкія сто гадоў, поўныя гераічнага змаганьня, поўныя ахвяраў і стратаў. Але нікому так і не атрымалася нас скарыць. Бо нават бальшавікі былі вымушаныя аформіць сваю акупацыю Беларусі ў выглядзе вонкава незалежнай “савецкай рэспублікі”, добра разумеючы, што волю беларускага народу да незалежнасьці ім ужо не зламаць.
З нагоды сёлетняга слаўнага юбілею я падпісала дэкрэт аб узнагароджаньні некалькіх дзясяткаў заслужаных асобаў у Беларусі і ў замежжы адмысловым юбілейным мэдалём Рады БНР. У самым хуткім часе мы паведамім пра гэта больш падрабязна.
Дарагія суайчыньнікі! Я хачу, каб мы з аптымізмам глядзелі у будучыню.
Цяперашні час няпросты: на Беларусі пануе беззаконьне і аўтарытарызм, а з-за мяжы нашай краіне пагражае агрэсіўная пуцінская Расея.
Aзіраючыся на змагарныя апошнія сто гадоў мы бачым, што народу нашаму атрымалася пераадолець найцяжэйшыя выпрабаваньні: войны, акупацыі, тэрор, Чарнобыльскую катастрофу. Але стагодзьдзе ад абвешчаньня сваёй незалежнасьці Беларусь сустрэла ў якасьці ўсімі прызнанай паўнапраўнай самастойнай дзяржавы, што ёсьць нашай сапраўднай перамогай.
Беларускі народ, нягледзячы на дыктатуру і русыфікацыю, жыве! Тысячы актывістаў і неабыякавых людзей удзельнічаюць у шматлікіх беларускіх культурніцкіх і гістарычных праектах, будуюць помнікі, выдаюць кнігі, перакладаюць на беларускую мову творы сусьветнай літаратуры і кінэматографа, абараняюць Курапаты.
Усё гэта дае мне перакананьне, што мы перажывем і цяперашні час, захаваўшы ўласную мову, культуру і нацыянальную годнасьць.
“Магутны й сьмелы наш беларускі вольны дух” надалей жыве ў сэрцах тысячаў і тысячаў людзей.
Сардэчна віншую вас з Новым годам і сьвятам Божага нараджэньня!
Жыве Беларусь!
Івонка Сурвілла
Старшыня Рады БНР
Віншаваньне з 30-годзьдзем ТБК ў Літве
Старшыня Рады БНР павіншавала беларусаў Вільні з 30-годзьдзем Таварыства беларускае культуры ў Літве, адной з найстарэйшых арганізацыяў беларускае меншасьці ў Літоўскай Рэспубліцы:
Шаноўныя нашыя землякі ў Вільні,
Ад усяго сэрца віншую вас з трыццацігодзьдзем ад заснаваньня Таварыства беларускае культуры ў Літве.
Усе мы ведаем, якое вялікае значэньне мае Вільня для беларускай гісторыі. І гэта азначае вялікую важнасьць таго, каб працягвалася беларуская культурніцкая прысутнасьць на Віленшчыне, каб сярод шматгалосься карэнных насельнікаў краю моцна гучаў і беларускі голас.
Ад імя Рады БНР, якая аб’ядноўвае прадстаўнікоў беларускіх арганізацыяў на некалькіх кантынэнтах, шчыра вітаю вас і жадаю посьпехаў у вашай найважнай для ўсіх нас дзейнасьці.
Івонка Сурвілла
Старшыня Рады БНР
Дзень Герояў – віншаваньне Старшыні Рады БНР
Дарагія Суродзічы!
Надыходзяць угодкі Слуцкага Збройнага Чыну і, як заўсёды, напаўняецца сэрца адначасна захапленьнем гераізмам Случчакоў, якія “ішлі паміраць, каб жыла Бацькаўшчына”, і сумам, што іх ахвярнасьць была дарэмнай. Было іх замала, каб стрымаць чужую навалу, ня было адпаведнай зброі й ніхто ім не памог у іх змаганьні.
Але Случчакі назаўсёды застануцца ў нашай памяці. Яны ішлі змагацца зь верай у сваю праўду, не таму што нехта ім загадаў ісьці, а таму што яны ведалі, што няма большай каштоўнасьці ў чалавека за волю – сваю і свайго народу.
Дзевяноста восем гадоў таму яны былі гатовыя аддаць жыцьцё за волю!
За гэтых 98 гадоў шмат што зьмянілася на нашай зямлі. Чужакі зьнішчылі мільёны найлепшых сыноў і дачок Беларусі. Тыя, што засталіся, разьвілі неверагодны інстынкт выжываньня, які дазволіў ім выжыць дасюль.
І дзякаваць Богу за гэта! Але ці за гэта змагаліся Случчакі?
Барацьба за вольную і дэмакратычную Беларусь, якую яны вялі, працягваецца і па сёньня.
Сёлетні год – юбілейны для беларускай дзяржаўнасьці. Але мы бачым, як на фоне суседніх з намі краінаў, што таксама сьвяткуюць стагодзьдзе сваёй незалежнасьці, рэжым у Беларусі фактычна праігнараваў гэтую найважнейшую дату. Адначасова з гэтым для ўсіх відавочнай стала ўсё большая небясьпека, якую прадстаўляе агрэсіўная пуцінская Расея. Рада БНР папярэджвала пра гэтую небясьпеку шмат гадоў. Але ня ўсе хочуць яе чуць. Маскоўскае прамываньне мазгоў выконвае сваю зларадную працу
Хочу папрасіць кожнага з вас, дарагія Суродзічы, каб прыпомнілі сёньня гераізм нашых яшчэ недалёкіх продкаў і выказалі ім з глыбіні сэрца ўдзячнасьць беларускага народу за іх яскравы чын. Яны паказалі ўсім нам, як трэба цаніць сваю зямлю!
Жыве Беларусь!
Івонка Сурвілла
Старшыня Рады БНР
Работа па арганізацыі беларускага войска – лістапад 1918 г.
З хронікі для прэсы ад 23 лістапада 1918 г.: работы па арганізацыі Беларускага войска
ПОѢЗДКА ГЛАВНОКОМАНДУЮЩАГО БѢЛОРУССКОЙ НАРОДНОЙ АРМІИ К.А. КОНДРАТОВИЧА
Главнокомандующій Бѣлорусской Народной Арміи генералъ-адъютантъ К.А. Кондратовичъ выѣхалъ изъ Минска по дѣламъ организаціи Арміи. Замѣстителемъ его во время отсутствія назначенъ генералъ Свѣтловскій.
Окончательно получили назначенія по частямъ и отделамъ арміи генералы Крейчманъ, Ольсуфьевъ и др.
По всѣмъ даннымъ въ ближайшіе дни Бѣлорусская Армія сможетъ дать до 10.000 войска, не считая безконечного притока записывающихся добровольцевъ во многихъ городахъ Бѣлоруссіи.
Особое вниманіе при записываніи въ ряды Бѣлорусской Народной Арміи обращается на военную подготовку. Въ первую голову получаютъ назначеніе всѣ офицеры, а также подпрапорщики, фельдфебеля, старшіе и младшіе унтеръ-офицеры.
Многіе изъ записывающихся предлагаютъ явиться съ лошадьми при полной амуниціи и съ собственной обмундировкой.
На дняхъ ожидается пространное воззваніе отъ главнокомандованія Бѣлорусской Народной Арміи съ изложеніемъ цѣлей организаціи Арміи и точнѣйшихъ условій поступленія и пріема. Спѣшно организуется въ Минскѣ Офицерская школа.