Беларуская Народная Рэспубліка — гэта наш «Востраў Крым», пра які пісаў Васіль Аксёнаў. Старшыня Рады БНР Івонка Сурвіла, якая з’ехала з Беларусі ў 6-гадовым узросце, распавяла «Большому», як гэта — узначальваць краіну, якой няма ні на воднай мапе.
Continue reading Інтэрвію Старшыні Рады БНР Івонкі Сурвіллы беларускаму часопісу “Большой”
Дарагія суродзічы!
У лістападзе шмат якія народы ўшаноўваюць памяць сваіх герояў. Прыкладам, а 11-ай гадзіне 11-га дня 11-га месяца ўся Канада аддае пашану хвілінай маўчаньня сваім змагарам. Ад прадстаўнічкі каралевы да вэтэранаў і звычайных грамадзянаў, старыя і маладыя, з удзячнасьцю прыгадваюць суайчыньнікаў, якія аддалі жыцьцё на алтар Бацькаўшчыны. Ускладаюцца вянкі на магілах невядомых жаўнераў і паўсюль адбываюцца адпаведныя абрады.
Беларускі народ да нядаўняга часу ня ведаў – бо было забаронена ведаць – пра сваіх першых герояў першай у ХХ стагодзьдзі беларускай дзяржавы, нашых слаўных Случчакоў, якія ў 1920 змагаліся за Беларускую Народную Рэспубліку. Толькі ў вольным сьвеце беларусы пра іх ведалі і з удзячнасьцю іх ушаноўвалі ў канцы лістапада.
У гэтым 2017 годзе ў Беларусі яшчэ ўсё трэба прасіць дазвол ў гарадзкіх управах, каб магчы ўшанаваць іх памяць. І паколькі ніколі не вядома, у якой ступені “чалавечкі ў цывільным” дазволяць спакойна адзначыць Дзень Герояў, выходзяць на вуліцы не дзесяткі тысяч, а толькі пару сотняў удзячных патрыётаў.
Дарагія суродзічы! Віншую вас сёньня ад імя Рады Беларускай Народнай Рэспублікі з гэтай вялікай падзеяй у жыцьці нашага народу – Слуцкім Збройным Чынам.
Успомніце з удзячнасьцю тых дзесяць тысяч Герояў, якія хацелі вас абараніць ад надыходзячага захопніка-чужынца. Яны на гэта заслужылі.
Вечная ім памяць!
Жыве Беларусь!
Івонка Сурвілла,
Старшыня Рады Беларускай Народнай Рэспублікі
Лістапад 2017
Дастойныя Айцы, Паважаныя Госьці, Дарагія Сябры.
У Беларусі жыве крышку меней за дзесяць мільёнаў чалавек. Гэтую цыфру і мы падаём, калі нас пытаюць пра вялічыню нашай нацыі, хаця 20-е стагодзьдзе адабрала ад Беларусі штучна створанымі граніцамі сотні тысяч беларусаў, якія цяпер ёсьць грамадзянамі суседніх краінаў. І гэта ня ўсё. Неад’емнай часткай беларускага народу ёсьць мільёны нашых людзей у Сыбіры, куды іх прымусова вывезьлі і адкуль ім дзеля розных прычынаў ня было дадзена вярнуцца, а таксама штораз большая дыяспара ў іншых краінах сьвету.
Нажаль край наш, нават у найбольш надзейныя гады адраджэньня, неяк забыўся, што мы таксама сыны і дочкі тае самае Беларусі, што мы таксама называем яе сваёй Бацькаўшчынай. Для БССР мы былі ворагамі народу. Цяперашняму рэжыму мы папросту перашкаджаем. Перашкаджаем у ягонай нялюдзкай анты-беларускай палітыцы, а перад усім у яго намерах зьліквідаваць беларускую дзяржаву, інтэгруючы яе ў новы Саюз з Расеяй.
28 жніўня Старшыня Рады БНР Івонка Сурвілла ўзяла ўдзел у мерапрыемстве ў памяць пра гадавіну Пакту Молатава-Рыбэнтропа ў Атаве.
У імпрэзе таксама ўдзельнічалі прадстаўнікі дыяспараў і дыпляматы многіх краінаў Усходняй Эўропы: Польшчы, Украіны, краінаў Балтыі, Чэхіі, Славаччыны і Вугоршчыны. Таксама прысутнічалі канадзкія палітыкі.
Старшыня Рады БНР зрабіла выступ, у якім заклікала да міжнароднай салідарнасьці і спасылалася на Дэклярацыю памяці і салідарнасьці, прынятую Радай БНР у 2016 годзе.
Сябры Прэзыдыюма Рады БНР ўзялі ўдзел у 7. Зьезьдзе Беларусаў Сьвету, які прайшоў 15 і 16 ліпеня ў Менску.
Continue reading Прадстаўнікі Рады БНР узялі ўдзел у 7. Зьезьдзе Беларусаў Сьвету.
20 чэрвеня 1925 г. у Смаргонскім раёне нарадзіўся Янка Сурвілла, сябра Рады БНР у выгнаньні, беларускі грамадзкі дзеяч.
Шаноўныя суродзічы, дарагія сябры беларусы!
Ад імя Рады Беларускай Народнай Рэспублікі віншую вас з нашым вялікім нацыянальным сьвятам! У гэты дзень, 25 сакавіка 1918 г., пасьля доўгай няволі, калі вонкавы сьвет забыўся пра нашае існаваньне, народ наш заявіў, што хоча жыць у сваёй незалежнай дзяржаве.
Давялося чакаць яшчэ больш як сем дзесяцігодзьдзяў, пакуль Беларусь сталася ўсімі прызнанай дзяржавай, але калі б не было ў сакавіку 1918 году людзей, якія моцна верылі ў сваё права быць вольнымі на сваёй зямлі, – не здабылі б мы ў жніўні 1991-га сваёй дзяржавы.
Дарагія сябры, праз год, 25 сакавіка 2018 г., мы адзначым 100–гадовы юбілей абвяшчэньня незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі. У нармальнай дэмакратычнай краіне, дзяржава рыхтавалася б да вялікага сьвята – але цяпер, на жаль, настрой не сьвяточны. У гэтым 2017 годзе наш край ізноў апынуўся пад пагрозай быць зьняволеным тым самым захопнікам. Разьвіцьцё апошнім часам падзеяў вельмі трывожнае. Перад мілітарызацыяй нашай зямлі расейскімі базамі і манэўрамі з удзелам тысячаў расейскіх вайскоўцаў, Беларусь успрымаецца Захадам верным саюзьнікам Масквы, і падзел паміж двума сьветамі пакідае нас штораз часьцей на баку варожай нам імпэрыі. У выпадку вайны наш народ ізноў зробіцца першай яе ахвярай.
Зьвяртаюся сёньня да беларускага народу, у Беларусі і ўва ўсім сьвеце. Гэтак, як нашая гераічная моладзь, якая нядаўна бараніла Курапаты, скажыце ўсяму сьвету і прамаскоўскім хаўрусьнікам у Менску, што беларускі народ не зьбіраецца ізноў паміраць за чужыя імпэрыі, што край наш выбраў нэўтралітэт, калі ён меў магчымасьць выказаць сваю волю, і што ён быў уцягнуты ў варожую нам Эўразійскую зону, нягледзячы на гэтае жаданьне, выказанае ў Канстытуцыі.
У гэты вельмі неспакойны час, калі кожная дзяржава мае свае ўласныя клопаты і ня мае часу прыслухоўвацца да чужых праблемаў, цяжка пераканаць тых, хто гэтага ня ведае, што мілітарныя базы на сваёй зямлі мы ўспрымаем – як пагрозу незалежнасьці нашай дзяржавы.
Аднак пра гэта трэба гаварыць, трэба пісаць усім нам як індывідуальна, гэтак і калектыўна, ад імя беларускіх арганізацыяў, звароты да ўрадаў краінаў, дзе мы пражываем. Трэба рабіць усё магчымае, каб нас бачылі, каб нас чулі, каб ведалі, што народ наш ізноў пад пагрозай з боку суседа, злачынную небясьпеку якога сьвет нарэшце зразумеў. Трэба, каб лінія абароны Эўропы праходзіла ня ўздоўж зяходняй мяжы Беларусі з Эўразьвязам, а ўздоўж мяжы ўсходняй – з Расеяй.
Дарагія мае суродзічы на Бацькаўшчыне, трэба, каб вы таксама заявілі сьвету, што вы ізноў быць калёніяй Масквы не зьбіраецеся. З сумам канстатую, што трэба быць героем, каб у Беларусі змагацца за волю нашай зямлі. З глыбіні сэрца віншую тых, хто гэта штодзённа робіць. Сьвет пра вашае змаганьне ведае. Воля і Незалежнасьць Беларусі, у першую чаргу – у вашых руках!
Жыве Беларусь!
Івонка Сурвілла,
старшыня Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.
Сакавік, 2017 г.
Presentation by Ivonka J. Survilla, President of the Rada of the Belarusian Democratic Republic in Exile, at the Conference of the Canadian Association of Slavists (Ottawa, 24 May 2009)
If the sovereigns of my land had been as wise as the emperors of China, they probably would have built a wall along their border with the Duchy of Moscow at the very beginning of her aggressions against their territory. Instead, exhausted by the defensive wars against their Eastern neighbours, the Grand Duchy of Lithuania (the medieval predecessor of today’s Belarus), formed a defensive alliance with Poland. This happened in Lublin in 1569. 440 years later, I am speaking to you of the Government of the Belarusian Democratic Republic, which has been in Exile for the past 90 years. Once more – because of the expansionist policies of our Eastern “big brother”.
This presentation explores conditions that have affected Belarus’ existence since the early 20th century. Bolshevik aggression forced a legitimate Government into exile and required its existence beyond the borders of Belarus. In order to understand the present plight of this European nation, there is a need to consider the recent experiential history of Belarus and Belarusians.
Continue reading Government in Exile: Explorations of the Belarus Enigma
Presentation by Ivonka Survilla, President of the Rada of the Belarusian Democratic Republic in Exile, at the international conference European Conscience and Communism in the Senate of the Parliament of Czech Republic, Prague, 2-3 June 2008
I have the honour to be the sixth president in exile of the Rada of the Belarusian Democratic Republic. The BNR Rada is the longest-living government in exile. It left Belarus close to 90 years ago because of the aggression and the subsequent occupation of our independent state by our communist neighbour.
Communism can be examined according to its large scale, long-term impact on the lives of individual human beings and also according to the impact on the appropriated nations, nations that do not define the political and cultural epicentre of communist power, but rather find themselves in forced subjugation. This is the reality and legacy of the communist experience, felt by many nations in modern times, evidenced by Tibet’s real-time struggle and by countries like Belarus who continue to experience the fallout of the Soviet experience.
Сьв. Пам. АНТОН ШУКЕЛАЙЦЬ
Разьвітальнае слова
Сьветлай памяці Антон Шукелайць часта прамаўляў на могільніках ці на паміках, разьвітваючыся з суродзічамі-працаўнікамі на беларускай ніве. Цяпер прыйшла чарга нам сказаць яму “Вечная памяць”.
